
20 Οκτ
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Διαγνωστική προσπέλαση
Η διαγνωστική διαδικασία ψηλαφητού όγκου του μαστού περιλαμβάνει:
- το ιστορικό
- την κλινική εξέταση
- το υπερηχογράφημα
- τη μαστογραφία
- την κυτταρολογική εξέταση υλικού παρακέντησης με λεπτή βελόνη (FNA) ή/και την ιστολογική εξέταση υλικού βιοψίας με κόπτουσα βελόνη (Core biopsy).
- Ιστορικό
Η ασθενής θα πρέπει να ερωτηθεί για κάθε σύμπτωμα που αναφέρεται στους μαστούς της και κυρίως για τυχόν σκληρίες, πόνο ή οίδημα πρίν απο την περίοδο, έκκριμα από τη θηλή ή αλλαγές που έχει παρατηρήσει όπως για παράδειγμα πρόσφατη εισολκή ή εξέλκωση της θηλής. Σημαντικά στοιχεία επίσης απο το ιστορικό αποτελούν η ηλικία έναρξης της έμμηνου ρύσεως, η ηλικία της πρώτης τελειόμηνου κυήσεως, η λήψη αντισυλληπτικών ή άλλων ορμονικών σκευασμάτων, η ηλικία εμμηνόπαυσης καθώς και το οικογενειακό ιστορικό. - Επισκόπηση
Της κλινικής εξέτασης προηγείται η επισκόπηση των μαστών. Η ασθενής κάθεται απέναντι απ τον εξεταστή γυμνή από τη μέση και πάνω, και παρατηρούμε τους μαστούς για ασυμμετρία, εμφανείς μάζες, οίδημα, ερυθρότητα, εισολκή ή εξέλκωση του δέρματος του μαστού ή της θηλής. Στη συνέχεια, αφού τοποθετήσει η ασθενής τα χέρια της πρώτα επάνω και πίσω από το κεφάλι και κατόπιν, ζητώντας της να πιέσει με τα χέρια γύρω από τη μέση της, προκαλώντας σύσπαση των μυών, ελέγχουμε εάν υπάρχει καθήλωση του αδένα στο θωρακικό τοιχωμα. - Ψηλάφηση
Μετά την επισκόπηση ακολουθεί η ψηλάφηση του μαστού. Οι μαστοί εξετάζονται με την παλαμιαία επιφάνεια των δαχτύλων και των δύο χεριών, με ήπιες κινήσεις, εξασκώντας ελαφρά πίεση. Η ψηλάφηση γίνεται με κυκλικές κινήσεις που αρχίζουν από την περιφέρεια, κατευθύνονται προς το κέντρο, προσέχοντας να καλυφθεί όλος ο μαστός, από την ουρά μέχρι τη θηλή. Ιδιαίτερα ψηλαφάται η μασχάλη, ελέγχοντας για τυχόν παθολογικά διογκωμένους λεμφαδένες. - Υπερηχογραφικός έλεγχος
Χρησιμοποιείται κυρίως στις νεαρές γυναίκες για λόγους αποφυγής ακτινοβολίας, χαμηλής αξιοπιστίας της μαστογραφίας σε νεαρές ηλικίες που οφείλεται στη μεγάλη πυκνότητα του μαστού και μικρής πιθανότητας κακοήθειας. Παλαιότερα είχε κυρίως εφαρμογή στο διαχωρισμό συμπαγών από κυστικές διογκώσεις και την απεικόνηση του περιγράμματος των ογκόμορφων αλλοιώσεων, ενώ σήμερα, με τη βοήθεια της ελαστογραφίας – εκτίμηση σκληρότητας του όγκου – και της μελέτης αιμάτωσης των αλλοιώσεων, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην διάγνωση κακοήθειας. Επίσης ο υπέρηχος χρησιμεύει στην καθοδήγηση χειρισμών όπως η παρακέντηση κύστης ή η βιοψία όγκου, στην περίπτωση απεικόνησης ευρημάτων στη μαστογραφία που δεν εντοπίζονται κλινικά κατά την ψηλάφηση.
Ο υπέρηχος πλεονεκτεί των άλλων απεικονιστικών μεθόδων στο γεγονός οτι δεν επιβαρύνει την ασθενή με ακτινοβολία καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε νεαρές γυναίκες και σε εγκύους. Πρέπει να τονίσουμε ότι πάντοτε πρέπει να υπάρχει η συνδιαστική επεικόνιση της μαστογραφίας και του υπέρηχου μαστού, καθώς υπάρχουν ευρύματα όπου δεν απεικονίζονται στην μαστογραφία ή αντίστοιχα στο υπερηχογράφημα! - Μαστογραφία
Πρόκειται για ειδική ακτινογραφία του μαστού. Σκοπός της μαστογραφίας είναι, εκτός από την ενίσχυση της κλινικής διαγνώσης όταν υπάρχει ψηλαφητό εύρημα, η ανάδειξη άλλων εστιών καρκίνου και μη ψηλαφητών όγκων με τη μορφή αποτιτανώσεων, αλλοίωσης της αρχιτεκτονικής του μαζικού αδένα ή σκιάσεων μικρού μεγέθους ή στο βάθος του μαστού. Η μαστογραφία πρέπει να ̈διαβάζεται ̈ πάντοτε συγκριτικά, τόσο σε σχέση με παλαιότερες προηγουμένων ετών, όσο και συγκρίνοντας τον έναν με τον άλλον μαστό, διότι οι μαστοί συνήθως παρουσιάζουν συμμετρική ανάπτυξη.